Goede voeding en een gezond lichaamsgewicht zijn extra belangrijk als je cystic fibrosis hebt. Je hebt dan meer calorieën en voedingsstoffen nodig dan iemand zonder cystic fibrosis. Een verminderde eetlust kan het bemoeilijken om voldoende te eten.
Wat is cystic fibrosis?
Bij cystic fibrosis produceren de klieren taai, kleverig slijm. Daarom wordt deze ziekte ook wel taaislijmziekte genoemd. Door het taaie slijm kunnen op verschillende plaatsen in het lichaam problemen ontstaan. Bijvoorbeeld in de longen en in het maag-darmkanaal.
Cystic fibrosis is een aangeboren aandoening, veroorzaakt door een defect gen. Alle pasgeborenen worden met de hielprik gescreend op taaislijmziekte. Bij het merendeel van de patiënten wordt de diagnose voor het eerste levensjaar gesteld. Het komt in Nederland voor bij 1 op de 6.200 pasgeborenen. Bij mensen die de diagnose taaislijmziekte op latere leeftijd krijgen, is het ziekteverloop meestal relatief mild en de levensverwachting goed.
Symptomen van cystic fibrosis
Cystic fibrosis heeft verschillende effecten op je lichaam, maar het tast vooral je longen en je spijsverteringsstelsel aan. De opeenhoping van kleverig slijm in je longen kan ademhalingsproblemen veroorzaken en verhoogt het risico op longinfecties. Na verloop van tijd kunnen je longen niet meer goed werken.
Slijm kan zich ook ophopen in je alvleesklier, een orgaan betrokken bij de spijsvertering. De kleine buisjes in je alvleesklier kunnen geblokkeerd en beschadigd raken. Dit wordt pancreasinsufficiëntie genoemd. Wanneer dit gebeurt, kunnen spijsverteringsenzymen die in je alvleesklier worden gemaakt niet op de juiste manier in je darmen terechtkomen. Je lichaam kan dan eten niet normaal verteren. Dit kan leiden tot een tekort aan voedingsstoffen. De meeste mensen met cystic fibrosis zullen extra enzymen moeten nemen om hun voedsel af te breken.
Cystic fibrosis treft veel verschillende organen in het lichaam. Hierdoor hebben mensen met de ziekte meer kans op het ontwikkelen van andere gezondheidsproblemen, waaronder diabetes, leverziekte, artritis en botontkalking. De ernst van de symptomen en het verloop van de ziekte verschilt per persoon.
Voeding bij cystic fibrosis
Goede voeding en een gezond lichaamsgewicht zijn extra belangrijk als je cystic fibrosis hebt. Je hebt namelijk meer calorieën en voedingsstoffen nodig. Je lichaam moet door de ziekte extra hard werken en voedingsstoffen worden minder goed opgenomen. Een uitgebalanceerd, calorie- en eiwitrijk dieet met voldoende zout, vet en extra vitaminen kan helpen bij het ondersteunen van je gezondheid. Je arts en/of diëtist kan je helpen met wat je het beste kunt eten en drinken bij je ziekte.
Ondervoeding bij cystic fibrosis
Het risico op ondervoeding is groter wanneer je cystic fibrosis hebt. De voedingstoestand is van groot belang voor de prognose. Daarom staat bij de totale behandeling het behoud van de optimale voedingstoestand op de voorgrond.
Bij kinderen met cystic fibrosis kan ondervoeding of groeiachterstand optreden. De kinderarts houdt dit in de gaten. Bij kinderen die jonger zijn dan 1 jaar heeft borstvoeding de voorkeur. Soms is dit niet toereikend. In dat geval kan de kinderarts of diëtist een voeding voor medisch gebruik adviseren. Deze voedingen moeten onder medisch toezicht worden gebruikt en zijn speciaal samengesteld voor de specifieke behoefte van de patiënt. Ook voor oudere kinderen en volwassenen zijn er aanvullende dieetvoedingen in de vorm van drink- of sondevoeding die extra energie en voedingsstoffen leveren.
Bent u een zorgprofessional en wilt u meer informatie over cystic fibrosis en voeding? Log dan in op ons platform.